درآمدی بر تبارشناسی مدیران فرهنگی جمهوری اسلامی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری سیاستگذاری فرهنگی دانشگاه باقرالعلوم علیه السلام

2 استاد تربیت مدرس

چکیده

پیش از شناسایی نقاط قوت و ضعف مدیریت فرهنگی در کشور، می‌بایست درک درستی از ترکیب‌بندی فکری و فرهنگی مدیران ارشد آن‌ها به‌دست آورد؛ از این‌رو سازمان‌های فرهنگی در ایران را می‌توان به سه گروه فرهنگی و هنری؛ آموزشی، علمی و تربیتی؛ و نظارتی و پشتیبانی تقسیم‌بندی کرد. مدیران هر کدام از این سازمان‌ها بر اساس شاخص‌هایی انتخاب شده‌اند و در تحقیق حاضر تلاش ‌شده تا بخشی از این شاخص‌ها از منظر تبارشناسی و با تأکید بر الگوی سه‌سطحی لیکرت (تجربه، ارزش و نگرش) درباره مدیران ارشد عمده‌ترین سازمان‌های فرهنگی در ایران پس از انقلاب اسلامی (شامل وزارتخانه‌های فرهنگ و ارشاد اسلامی، آموزش و پرورش، علوم، تحقیقات و فن‌آوری، سازمان‌های صداوسیما، تبلیغات اسلامی و فرهنگی هنری شهرداری تهران، کمیسیون‌های فرهنگی و آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی و شورای عالی انقلاب فرهنگی) مورد سنجش و ارزیابی قرار گیرد. در این سازمان‌ها در سه دهه اخیر بالغ بر 100 مدیر ارشد فعالیت داشته‌اند و میانگین عمر فعالیت اکثر آن‌ها بیش از چهار سال بوده است؛‌ علاوه بر این، پژوهش حاضر واجد برخی یافته‌های غیر منطبق دیگر با باورهای رایج در باب سازمان‌های فرهنگی در ایران است که توجه بدان‌ها می‌تواند منجر به اصلاح برخی رویه‌ها در مدیریت کلان دستگاه‌های فرهنگی شود.

کلیدواژه‌ها


 
1ـ       ---- (1389). لایحه بودجه سال ۱۳۹۰ کل کشور. تهران: معاونت برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس‌جمهور، مرکز داده‌ورزی و اطلاع‌رسانی
2ـ     احمدی، سید علی‌اکبر و دیگران (1387). بررسی و تبیین عوامل رفتاری و فرهنگی و سازوکار ثبت تجارب مدیران. دوماهنامه علمی ـ پژوهشی دانشور رفتار، شماره 29، تیر 87، صص 17-28
3ـ       ازگلی،‌ محمد (1385). درآمدی بر شناخت دانش و مهارت مدیران فرهنگی کشور. تهران: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی
4ـ       اسفندیاری، محسن (1384). شیخ‌المعاونین. رسالت، 8 شهریور 84
5ـ     اهرامی، هومن و مونا فتح‌علی‌خانی (1387). تبارشناسی مدیران فرهنگی جمهوری اسلامی، آسیب‌شناسی انتخاب و ارائه الگوی مناسب. همایش ملی توسعه و تحول در فرهنگ و هنر
6ـ       جعفری، علی‌اصغر و سعید بهروان (1387). شاخص‌های ارزیابی مدیریتی سازمان‌های فرهنگی. همایش ملی توسعه و تحول در فرهنگ و هنر
7ـ       حبیبی، محمد. (1379). خصایص مدیران فرهنگی. تهران: مؤسسه فرهنگی انتشاراتی تبیان
8ـ       خبرگزاری ایرنا
9ـ       خبرگزاری ایسنا
10ـ    خبرگزاری فارس
11ـ    روزنامه همشهری http://hamshahrionline.ir
12ـ   سرینی واس آر. کاندولا (1389). بررسی مداخله‌ها و پیش‌ران‌های راهبرد مدیریت عملکرد فرهنگ‌بنیان. ترجمه: غلام جاپلقیان. دوماهنامه توسعه انسانی پلیس، سال هفتم، شماره 33، بهمن و اسفند 1389، صص 128-168
13ـ   صالحی‌امیری، سید رضا و امیر عظیمی‌دولت‌آبادی (1387). مبانی سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی فرهنگی. تهران: پژوهشکده تحقیقات استراتژیک مجمع تشخیص مصلحت نظام
14ـ    صنایع، محمد و فاطمه براتلو (1385). تعیین چگونگی بررسی و آسیب‌شناسی دستگاه‌های فرهنگی و رتبه‌بندی آن‌ها. تهران: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی
15ـ   عرب اسدی، حسین و کمیل رودی (1388). تغییر ساختار سازمانی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، مقدمه اثربخشی مدیریت فرهنگ. ماه‌نامه مهندسی فرهنگی، سال سوم، شماره 27 و 28، فروردین و اردیبهشت 1388، صص 48-60
16ـ    فتاحی اردکانی،‌ حبیب‌الله (1385). بررسی نقش و جایگاه دستگاه‌های فرهنگی. تهران: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی
17ـ   کاوسی، اسماعیل و مهدی تقی‌نژاد (1388). بررسی و ارائه شاخص‌های مناسب برای انتصاب و ارتقاء مدیران فرهنگی در کشور. فصل‌نامه مدیریت فرهنگی. شماره ششم، زمستان 1388، صص 39-54
18ـ    مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی
19ـ    مشروح مذاکرات مجلس شورای اسلامی
20ـ   مظاهری، محمدمهدی و دیگران (1388). ارائه الگوی مناسب جهت تعیین اولویت‌های مراکز فرهنگی و تحول آن بر اساس رویکرد اسلامی‌ ـ ایرانی. فصل‌نامه بصیرت. شماره 44، پاییز 1388، صص 7-26
21ـ    ناظمی اردکانی، مهدی (1385). چگونگی عزل و نصب مدیران فرهنگی. تهران: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی
22ـ    ناظمی اردکانی، مهدی و سوسن کشاورز (1385). مبانی نظری مدیریت تحول فرهنگی در ایران. تهران: دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی
23ـ    نائینی، علی‌محمد (1389). آشنایی با سیاست‌گذاران و مجریان فرهنگی کشور. تهران: ساقی
24ـ    وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی: http://farhang.gov.ir
25ـ    ویکی پدیا
26ـ    یاور، بیژن و میثم میرطاهری (1387). آسیب‌شناسی ساختار سازمانی فرهنگی و جایگاه نهادهای فرهنگی. همایش ملی توسعه و تحول در فرهنگ و هنر